Schets Ids Wiersma

Waar komt de naam Kriich vandaan?

Ieder­een die als zelf­stan­di­ge begint of een vol­gend bedrijf opzet wordt op een bepaald moment gecon­fron­teerd met de vraag van de naam­ge­ving. Een vraag waar iede­re star­ten­de onder­ne­mer uit­voe­rig “stoeit” en wat heel vaak als een flin­ke wor­ste­ling wordt erva­ren. Want ieder bedrijf moet wor­den inge­schre­ven bij de Kamer van Koop­han­del en één van de ver­eis­ten voor inschrij­ving is een bedrijfsnaam.

Ik heb mijn een­mans­zaak de naam Kriich gege­ven. Maar wat bete­kent “kriich” eigenlijk? 

Het woord “kriich” is afkom­stig uit de Frie­se taal en kent zowel als woord en als begrip meer inhoud en bete­ke­nis dan één enke­le ver­ta­ling naar het Neder­lands weer kan geven.

In zijn boek “Op ’t alje­mint” (1978), waar­in hij het taal­ei­gen van ver­schil­len­de Frie­se woor­den toe­licht, omschrijft J.K. Dykstra het woord “kriich” als volgt (de vet­ge­druk­te Neder­land­se tek­sten heb ik ter ver­dui­de­lij­king toegevoegd):

  • Eer­ge­voel - Dy man hat gjin kriich, oars liet er sa net oer him hin­ne wâd­zje (gjin ear­ge­foel, gjin skamte).
  • Door­zet­tings­ver­mo­gen — Dy jon­ge keat­ser sit kriich yn, hy jout noait gjin moed fer­lern (fer­hef, far­fu­ort, it is in trochsetter).
  • Opti­mis­ti­sche geest­kracht — De kriich is der by dat âldm­ins­ke alhiel út, no‘t se allin­ne oer­bleaun is (de fleur, de geastkrêft).
  • Wed­strijd - De Win­su­mer fierl­jep­pers­kriich wurdt fer­ne­amd, sa fier is it hin­ne (wed­stri­id).
  • Inspan­ning of moei­te — Dêr’t gjin kriich is, dêr is gjin eare, seit it spre­kwurd. (ynspan­ning, muoi­te, lêst).

Al met al begrip­pen die heel goed omschrij­ven wat ik voor ogen had toen ik begon. Naar mijn idee zijn dit Inhou­de­lij­ke zaken die voor elke klant belang­rijk zijn en bij elk pro­ject voor ogen moe­ten wor­den gehouden.

En voor de Frie­zen onder ons nog het vol­gen­de. Kriich wurdt troch guon skri­uwers ek brûkt as syno­nym fan oar­loch (Dútsk: Krieg): de earste en de twad­de wrâld­kriich. Needs­aken bin­ne dat lyk­wols net: oar­loch is goed Frysk.

Boven­staan­de foto is een kopie van een ets van mijn oud­oom Ids Wiersma die Frys­lân uit­ge­breid schet­send en schil­de­rend in beeld heeft gebracht.